Ondernemen als digital nomad: belasting regel je zo

Je geld verdienen vanuit een rijstveld in Bali of een strand in de Carribean. Dat klinkt voor veel mensen als een droom, maar het gebeurt steeds vaker. Er zijn tegenwoordig tal van mogelijkheden om een online business op te zetten. Het enige wat je nodig hebt is een laptop en internet. En dus kiezen steeds meer jonge ondernemers voor een digital nomad bestaan. Er zijn alleen wel een aantal zaken waar je rekening mee moet houden als digital nomad, en een daarvan is belasting. Want helaas zijn de belastingregels voor digital nomads niet altijd even duidelijk. Daar vertellen we meer over in dit artikel.

Wat is een digital nomad?

Herinner je die reizigers die je dagelijks in de ho(s)tel lounge een paar uur op de laptop ziet werken? Grote kans dat het een digital nomad is. Een digital nomad is iemand die digitale middelen (zoals het internet) gebruikt om locatieonafhankelijk te werken. Er wordt verwezen naar de term ‘nomad’ omdat ze dus letterlijk een nomadisch bestaan kunnen hebben. Digital nomads reizen over het algemeen veel, en kunnen op die manier flexibel werken en geld verdienen. Een extra voordeel is dat je bijvoorbeeld je geld kunt verdienen volgens Westerse normen, terwijl je leeft in goedkope(re) landen.

Tip: wil je als digital nomad ook je boekhouding digitaal regelen, maar wel een persoonlijk aanspreekpunt hebben voor al je boekhoudtechnische vragen? Vraag dan een vrijblijvende kennismaking aan bij Paperdork.

Digital nomads en belastingwetgeving

Belasting is een lastig onderwerp als het om digital nomads gaat. Want waar schrijf je je bedrijf in, en waar ben je belastingplichtig als je de wereld rondreist? Dat is een lastige vraag. Want eigenlijk loopt de praktijk hierin iets vooruit op de wetgeving. In de belastingwetgeving kennen we het ‘nergens wonen’ niet, en dit zorgt voor een probleem in de uitwerking ervan. Het is namelijk niet duidelijk in welk land je als digital nomad belasting betaalt of waar je bedrijf gevestigd is. Dit zorgt voor veel onduidelijkheid.

Kun je in Nederland ingeschreven blijven staan?

In Nederland is het belangrijk om rekening te houden met de basisregistratie personen (BRP). Mocht je in een jaar langer dan 8 maanden in het buitenland verblijven, dan ben je verplicht jezelf uit te laten schrijven. En let op: want het gaat hierbij niet per se om een aaneengesloten periode. Ook als je 2x 5 maanden in een jaar weg bent moet je je verplicht uitschrijven. Wanneer jij je hebt uitgeschreven dan ben je feitelijk niet langer inwoner van Nederland. Maar: voor de inschrijving in het register van de Kamer van Koophandel gelden andere regels. Hier is het namelijk mogelijk om je vanuit het buitenland in te schrijven bij de KvK, maar hier zitten wel voorwaarden aan. Dit mag namelijk alleen wanneer de onderneming een bezoekadres in Nederland heeft of als de ondernemingsactiviteiten zich hoofdzakelijk in Nederland afspelen. Voor een inschrijving vanuit het buitenland komt wel het een en ander kijken. Veel digital nomads kiezen er daarom voor zich al in te schrijven bij de Kamer van Koophandel vóórdat ze op reis gaan, en om maximaal 8 maanden in een jaar weg te blijven.

Wat is het risico als je in Nederland staat ingeschreven?

Het risico van in Nederland ingeschreven blijven staan kan groot zijn. Niet zelden wordt er wel degelijk gecontroleerd of je wel daadwerkelijk op het adres woont. Dit gebeurd door middel van een adresonderzoek, ze komen kijken of jouw bed daar wel echt staat. Mocht dit niet het geval zijn, dan wordt er een boete opgelegd. Ook kan dit met zich meebrengen dat je gedwongen wordt je bedrijfsstructuur aan te passen. Denk hier dus goed over na, dit zijn namelijk geen leuke verassingen.

Woonadres volgens de gemeente vs. fiscaal woonadres

De gemeente en Kamer van Koophandel hanteren een duidelijke regel, zoals te lezen in het stukje hierboven. Maar om het allemaal nog een stukje complexer te maken hanteert de Belastingdienst haar eigen regels. Zij kennen namelijk het fiscaal inwonerschap. Het fiscale woonplaatsbegrip is veel ruimer dan die van de gemeente en de KvK. Het zijn twee verschillende begrippen, die volgen uit twee verschillende wetten. De gemeente en de KvK kijken dus puur naar de periode van 8 maanden. De Belastingdienst kijkt niet zo zwart wit. De Belastingdienst kijkt naar het gehele plaatje. De feiten en omstandigheden zijn hiervoor bepalend. Het gaat hierbij niet om waar je ingeschreven bent, maar waar je daadwerkelijk woont of verblijft. Het is natuurlijk een goede indicatie als je bent ingeschreven bij een gemeente waar dan ook ter wereld, maar mocht je hier nooit zijn dan gaat dat niet op. Dat is de reden waarom de Belastingdienst niet alleen simpelweg naar je adres kijkt. Ze zullen bijvoorbeeld kijken waar je verzekering loopt, waar je gezin woont, waar je naar de huisarts gaat, waar jij je boodschappen doet, etc. Allemaal feiten die aan zullen geven of je ergens wel of niet woont.

Dus: waar ben ik als digital nomad belastingplichtig?

Doordat het fiscale inwonerschap niet zwart wit is, is ook de belastingplicht complex. Het is dus niet zo dat je automatisch belastingplichtig bent in het land waar je ingeschreven staat. Een tip: laat iemand anders naar jouw persoonlijke situatie kijken. En ga er dus niet meteen vanuit dat jij niet langer belastingplichtig bent als je niet meer in Nederland staat ingeschreven. Maar wat nou als je voor de gemeente en KvK geen inwoner bent van Nederland en voor de Belastingdienst wel, of andersom? Hier zit nou precies de moeilijkheid van het hele vraagstuk, want hier is geen duidelijk antwoord op. Dit is afhankelijk van je persoonlijke situatie. Zonder informatie over jouw situatie kan niemand hier verdere uitspraak over doen. Het is belangrijk dat je dit goed uitzoekt en je persoonlijke situatie aan je cijferbaas en/of fiscalist voorlegt. Om problemen achteraf te voorkomen kan het daarnaast ook aan te raden zijn om een vooroverleg bij de Belastingdienst aan te vragen.

De 183 dagen regeling

Er wordt wel eens gesproken over een regeling waarbij je na 183 dagen automatisch belastingplichtig wordt in het land waar je verblijft. En dat klopt, maar deze regeling is gericht op werknemers. Indien je zelf een eigen bedrijf hebt als digital nomad dan is deze regeling dus niet van toepassing. Maar onthoud wel: hoe langer je in het buitenland op dezelfde plek verblijft, hoe eerder je belastingplichtig zult worden in het buitenland.

E-residency in Estland

Er zijn ook veel digital nomads die een zogenaamd e-residency in Estland aanvragen. In Estland is er namelijk een “Digital Nomad Visa” waarmee het als digitale inwoner van het land mogelijk is om locatieonafhankelijk te werken. Maar let op: dit klinkt soms aantrekkelijker dan het daadwerkelijk is. Veel landen (waaronder Nederland) hanteren de fysieke verblijfplaats als criterium voor het beoordelen of iemand is onderworpen aan de Nederlandse inkomstenbelasting. Inschrijven in Estland betekent dus niet per definitie dat je niet langer belastingplichtig bent in Nederland. Laat je dus heel goed voorlichten door een expert voordat je dit besluit neemt.