Extra handhaving op schijnzelfstandigheid zzp’ers vanaf 2025

Onlangs heeft de Belastingdienst bekend gemaakt dat er vanaf 1 januari 2025 gehandhaafd gaat worden op schijnzelfstandigheid bij zzp’ers. Goed om hier als ondernemer nu al rekening mee te houden en te zorgen dat jij je zaken op orde hebt. Zo hoeft bij jou straks niet het zweet uit te breken tijdens een Belastingdienst controle 😉 In dit artikel vertellen we je meer over schijnzelfstandigheid en handhaving bij zzp’ers.

Wat is schijnzelfstandigheid?

Schijnzelfstandigheid is een situatie waarin je een opdracht aanneemt als ondernemer maar eigenlijk, als je alle feiten op een rij zet, in loondienst bent. Bedrijven komen op die manier verplichtingen niet na die ze hebben richting de Belastingdienst voor werknemers. Denk bijvoorbeeld aan af te dragen loonheffingen en ontslagregels. Dit soort situaties kunnen voorkomen als je bijvoorbeeld langdurig voor één en dezelfde opdrachtgever werkt.

Wet DBA

De wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) is een wet die zzp’ers en hun opdrachtgevers duidelijkheid moet geven over de aard van hun arbeidsrelatie. In deze wet staat duidelijk beschreven wanneer er sprake is van loondienst. Dit is de wet die ten grondslag ligt aan de handhaving. Om te bepalen of je volgens de wet wordt gezien als zzp’er of als werknemer zijn er een aantal dingen die je je kunt afvragen:

• Krijg je doorbetaald bij ziekte of als je op vakantie bent?
• Moet je altijd zelf de klus uitvoeren of kun je eventueel ook iemand anders je werk laten doen?
• Bepaal je zelf je werktijden en werklocaties of wordt dit door de opdrachtgever bepaald?
• Wie is er aansprakelijk als jij je werk niet goed doet?
• Wie bepaalt de tarieven waarvoor gewerkt wordt?

Gelukkig heeft de Belastingdienst hiervoor een handige tool, zie daarvoor tip 5 in de laatste alinea.

Handhaving schijnzelfstandigheid

De afgelopen acht jaar is er niet tot nauwelijks gehandhaafd op schijnzelfstandigheid. Links en rechts werden er wat bedrijven op de vingers getikt maar er zijn tot op heden geen grote boetes uitgedeeld. Vanaf 1 januari 2025 gaat dit flink veranderen als het aan de Belastingdienst ligt. Momenteel zijn ze in gesprek met werkgevers en belangenorganisaties om deze procedures zo snel en duidelijk mogelijk vorm te geven. De Belastingdienst zal kritischer kijken naar situaties waar mogelijk sprake is van verkapt dienstverband.

Wordt er inderdaad geconcludeerd dat je in verkapt dienstverband hebt gewerkt in de afgelopen periode en dus eigenlijk werknemer bent? Dan heb je mogelijk onterecht gebruik gemaakt van fiscale voordelen voor ondernemers zoals de startersaftrek, zelfstandigenaftrek en MKB winstvrijstelling. Dit kan leiden tot correcties, een naheffing of zelfs boete.

Overgangsperiode

Na de aankondiging dat de Belastingdienst gaat handhaven op schijnzelfstandigheid is er veel onrust ontstaan. Het kabinet heeft daarop aangegeven dat zzp’ers zich niet al teveel zorgen moeten maken. Ze willen vooral focussen op mensen die tegen hun zin in zzp’er zijn geworden en/of onder het minimumloon verdienen. De Belastingdienst heeft aangekondigd dat er een overgangsperiode komt van 1 jaar. In deze periode wordt er aan werkgevers en werkenden geen vergrijpboete opgelegd als zij kunnen aantonen dat zij stappen zetten tegen schijnzelfstandigheid.

Voorkom schijnzelfstandigheid met deze tips

Uiteindelijk is het nog altijd het beste om te voorkomen dat je in een grijze situatie terecht komt. Onderstaand geven we een aantal tips wat je kunt doen.

• Tip 1: Maak schijnzelfstandigheid bespreekbaar met je opdrachtgever en vul zo nodig een modelovereenkomst in.
• Tip 2: Meer opdrachtgevers wil niet altijd zeggen dat je safe zit. Tegelijkertijd wil één opdrachtgever ook niet altijd zeggen dat je in de problemen zit. Streven naar meerdere opdrachtgevers is sowieso verstandig, maar het gaat niet alleen om de hoeveelheid opdrachtgevers. Het gaat om de daadwerkelijke invulling van het werk. Dat wil zeggen: in welke mate ben jij zelfstandig en in hoeverre is er een gezagsverhouding tussen jou en je opdrachtgever.
• Tip 3: Schijnzelfstandigheid bij zzp’ers komt vaker voor dan je denkt. Kijk kritisch naar een nieuwe opdrachtgever en denk ook na over de intenties van de andere kant. Een opdrachtgever die sneaky onder zijn verplichtingen denkt uit te komen kan jullie beide in de problemen brengen.
• Tip 4: Zorg dat je altijd jouw administratie goed op orde hebt. Hou niet alleen je uren bij, maar ook eventueel ‘bewijsstukken’ die je kunt weerleggen wanneer er twijfel is aan jouw situatie.
• Tip 5: Gebruik deze hulpmodule van het ministerie en doe deze test op de website van de Belastingdienst om te bepalen wanneer er sprake is van loondienst.

Met deze tips zal de extra handhaving op schijnzelfstandigheid op zzp’ers in 2025 zo weinig mogelijk impact op je hebben!